Geaccrediteerde nascholing
Menu

Als seks verslavend wordt

Door op 22-06-2018
  • 00 Inleiding
  • 01'Seksverslaving'
  • 02Praktische overwegingen bij de diagnostiek 
  • 03Overwegingen bij de behandeling 
  • 04Nabeschouwing
  • 05Reacties (0)

Samenvatting

Samenvatting van geaccrediteerde e-learning over ‘seksverslaving’

'Seksverslaving' is een relatief nieuw probleem in de verslavingszorg. Het is geen classificeerbare diagnose volgens de DSM 5, er zijn geen duidelijke gedragscriteria bij te formuleren en er is dikwijls sprake van comorbide stoornissen of verslavingen. Auteur dr. Gertjan van Zessen is psycholoog en seksuoloog NVVP, gespecialiseerd in de behandeling van seksverslaving en heeft daarvoor een eigen methode ontwikkeld. In dit artikel, een verkorte versie van de geaccrediteerde e-learning ‘Als seks verslavend wordt’, bespreekt hij het thema. PE-punten behalen kan door de bijbehorende e-learning op www.psyxpert.nl te doorlopen.

In de GGZ leiden vele wegen naar Rome. Bij seksverslaving is dat niet anders: er is een breed scala aan hulpaanbod. De meeste behandelingen richten zich op het verslaafde individu, via individuele of groepsbehandeling. Over behandeling vanuit partnerrelatie- of systeemperspectief is minder te vinden. In mijn ontwikkeling als behandelaar van 'seksverslaving' ben ik steeds meer waarde gaan hechten aan het opbouwen van ontbrekende vaardigheden. Om een seksverslaafde te begrijpen of te veranderen is het minder zinnig om uitgebreid stil te staan bij hoe het zo gekomen is en welke oude functies (coping, troost, behoefte aan bevestiging enzovoort) het gedrag ooit diende.

Minder vaardig
Wat beter helpt is te bedenken wat de verslaafde niet meer kan of nooit geleerd heeft. In algemene zin is het dan zaak om mensen te leren hun eigen emoties en gemoedsbewegingen beter te herkennen, en om ze handvatten voor concrete zelfzorg te geven. Hierbij hoort onlosmakelijk dat ze deze vaardigheden ook in de intieme relatie moeten leren toepassen. In mijn promotieonderzoek naar het seksuele gedrag van seksueel actieve volwassenen bleek dat 'seksverslaafden' veel minder vaardig waren in het omgaan met emoties en relaties, in het omgaan met stress en in het actief sturen van seksuele interacties dan seksueel actieve mensen die veel plezier aan seks beleven en geen verslaafde trekken hebben.
Het oppakken van die vaardigheden kan het beste stapsgewijs gebeuren, door mensen concreet te laten oefenen met kleine, concrete opdrachten.

Vat van zelfwaardering
Na veel trial and error heb ik een samenhangende behandelmethode ontwikkeld, ‘vat van zelfwaardering' geheten. De kern is dat ik merkte dat patiënten vooral opknapten als ik ze handvatten gaf in het herkennen van hun eigen positieve emoties. Niet door daar cognitief op in te gaan (inzicht, schema's, functies en historische wortels van het gedrag), maar door ze systematisch te laten oefenen met kleine, belonende activiteiten. Het expliciete doel van de behandeling is niet bepaald gedrag te stoppen, maar de zelfwaardering te versterken. De methodiek is oplossingsgericht, constructief en sluit aan bij de trend naar positieve psychologie.

Dit artikel is een sterk verkorte weergave van het nascholingsartikel ‘Als seks verslavend wordt’ door dr. Gertjan van Zessen, verschenen in nascholingsmagazine PsyXpert, editie 2018-2. Na het bestuderen van dat artikel:

  • weet u dat 'seksverslaving' een herkenbaar klinisch probleem is, maar geen classificeerbare diagnose volgens DSM-IV/5;
  • bent u op de hoogte dat seksverslaving vaak voorkomt met comorbide stoornissen en meestal gepaard gaat met relatieproblematiek;
  • begrijpt u dat u de focus in diagnostiek en behandeling niet tot het verslaafde individuele gedrag dient te beperken;
  • weet u dat 'seksverslaving' in de kern geen verslaving in de letterlijke zin van het woord is, maar een vormgevingsprobleem: coping, omgaan met negatieve sensaties, zelfsturing en zelfzorg.

Bent u psychiater, klinisch psycholoog, NVP-lid of Eerstelijnspsycholoog NIP? Dan kunt u de bijbehorende e-learning vinden op www.psyxpert.nl en 1 PE-punt behalen.

Bent u lid? Log in om het volledige artikel te bekijken of om te reageren.

Abonneren

Informatie over dit artikel

Auteurs Zessen, G. van
Thema Hoofdartikel - Behandelen
Accreditatie 1 accreditatiepunt
Publicatie 22 juni 2018
Editie PsyXpert - Jaargang 4 - editie 2 - 2018-2

Leerdoelen

Na het bestuderen van dit artikel:

  • weet u dat 'seksverslaving' een herkenbaar klinisch probleem is, maar geen classificeerbare diagnose volgens DSM-IV/5;
  • bent u op de hoogte dat seksverslaving vaak voorkomt met comorbide stoornissen en meestal gepaard gaat met relatieproblematiek;
  • begrijpt u dat u de focus in diagnostiek en behandeling niet tot het verslaafde individuele gedrag dient te beperken;
  • weet u dat 'seksverslaving' in de kern geen verslaving in de letterlijke zin van het woord is, maar een vormgevingsprobleem: coping, omgaan met negatieve sensaties, zelfsturing en zelfzorg.