Buiten de kaders

PsyXpert, nascholingstijdschrift over psychotherapie, publiceert geregeld verhalen in het kader van antistigmatisering. Voor deze editie interviewde Teije Koopmans, klinisch psycholoog en redactielid PsyXpert, opnieuw Aisha. Twee jaar geleden deed hij dat ook, hetgeen resulteerde in het artikel ‘Als je maar een keer écht naar mij luistert’. In dit artikel staat Koopmans stil bij hulphond Solo en behandelinterventies buiten de gebaande kaders.

Aisha is een jongere met onvoorstelbaar zware en uitzichtloze problematiek, die zich ontwikkeld heeft tot een krachtige voorvechtster van de positie van jongeren binnen de GGZ en hun behandeling. In gesprek met Koopmans vertelde Aisha hem eerder over haar trauma’s, wegrakingen en automutilatie. Voorheen had Koopmans eens in de zoveel tijd contact met Aisha via Facebook Messenger, inmiddels is dat WhatsApp. Dit interview vindt plaats via beeldbellen.

Platgespoten
Koopmans: “In de periodes dat het niet goed gaat met Aisha, hoor ik eigenlijk nooit van haar. Het is pas na zo'n periode dat ze laat weten dat het weer 'kut' was: opname; suïcidaal; high intensive care; veel medicatie. Aisha heeft 't dan over 'platgespoten' moeten worden; normale doses schieten tekort, vaak gaat het om een combinatie van hoge dosis haldol en promethazine. Het is vreselijk dat 'platgespoten' bijna een normale term voor haar (en natuurlijk ook voor andere jongeren) is.”

Porsche
Terugblikkend op de periode dat Koopmans Aisha van dichtbij meemaakte denkt hij aan de keren dat hij een Porsche van een vriend leende en de jongeren een rondje liet meerijden. “Wat dat betreft, speelt de nieuwsgierigheid nog wel eens door mijn hoofd hoe de behandeleffectiviteit van die paar meter meerijden op het parkeerterrein van de kliniek, zich voor de jongeren verhoudt tot bijvoorbeeld een gesprek over behandelcommitment op de afdeling.”

Solo
Het is de constante herhaling van zetten waardoor Aisha haar problematiek zó uitzichtloos ervaart dat ze nu contact heeft met de levenseindekliniek. De komst van hulphond Solo lijkt echter verschil te maken, schrijft Koopmans. “De belangrijkste taak van Solo is dat hij Aisha uit haar herbelevingen (of nachtmerries) weet te halen voordat zij erin terechtkomt. Solo is aan haar gematcht vanwege zijn grondige aanpak daarvan.”

De winst van een hulphond in kaart
Solo is de eerste volledig door de gemeente Haaglanden vergoede traumahulphond bij psychiatrische problematiek. De moeite die dit heeft gekost doet Koopmans afvragen wat de terughoudendheid veroorzaakt van zorgverleners, zorgverzekeraars of gemeenten. “Zou het niet interessant zijn om goed in kaart te brengen welke winst een trauma- (of therapie)hond kan opleveren? Zou het een verschil kunnen maken in het aantal opnamen, een vermindering van inzet van medicatie kunnen betekenen die alleen de symptomen bestrijdt? En wat betekent een Solo voor de effectiviteit van de totale behandeluitkomsten en ervaren kwaliteit van leven?”

Porsches en puppy’s als variabelen
“Veruit de meeste meta-analyses (en tijdens de opleiding aangereikte verplichte literatuur) gaan over onderzoek naar het type behandelinterventies die ons allen bekend zijn: medicatie en type behandelinterventie. Vervolgens zijn er nog flink wat relativerende meta-analyses die beschrijven dat de effectiviteit van de verschillende typen behandeling uiteindelijk niet zoveel van elkaar verschilt. Stel nu dat Porsches en puppy's als variabelen zouden zijn meegenomen; hoe zouden die uit de meta-analyses komen?”

Dit artikel is een sterk verkorte weergave van het anti-stigmaverhaal verschenen in PsyXpert, editie 2020-3. Meer anti-stigmaverhalen lezen? Kijk op www.psyxpert.nl/abonneren.