Gasgeven en remmen tegelijk: episoden met gemengd (hypo)manische en depressieve kenmerken in affectieve stoornissen

Samenvatting

In dit artikel wordt een kritische blik geworpen op de diagnostiek van de specificatie ‘Met gemengde kenmerken’ bij unipolaire en bipolaire stemmingsstoornissen. Deze specificatie is met de DSM-5 verruimd ten opzichte van de voorgaande edities, maar heeft als grootste manco, dat motorische onrust en innerlijke agitatie uitsluitend als depressieve kenmerken worden gezien. In de praktijk gaat men steeds meer uit van een gemengde depressieve episode met agitatie als belangrijkste kenmerk van de tegenoverliggende pool. Deze benadering heeft consequenties voor de diagnostiek, prevalentie en behandeling van een gemengde depressieve episode. Ook op de DSM-5-criteria voor een gemengde (hypo)manische episode is kritiek, omdat depressieve kenmerken gedurende het grootste gedeelte van de (hypo)manische episode moeten bestaan. We beschrijven de geschiedenis van gemengde kenmerken, de DSM-5-criteria en alternatieve voorstellen vanuit de literatuur voor gemengde kenmerken. Daarnaast gaan we kort in op de differentiële diagnostiek en de behandeling. We hebben een door ons vertaalde vragenlijst van de kenmerken van een gemengde depressieve episode toegevoegd.